Karagöz, şeffaflaştırılmış deriden yapılan “tasvir” lerin, arkadan verilen ışıkla beyaz perde üzerine yansıtılması temeline dayanan, değnekler yardımı ile oynatılan söze dayalı Türklere özgü gösteri türüdür. Oyun adını Karagöz’den almaktadır. Karagöz adı ile yaygın olarak bilinen bu oyuna, halk arasında “Hacivat” denildiği de bilinmektedir. Teknik olarak obje yansıtma tiyatrosu olarak da tanımlanabilmektedir.
Karagöz oynatan sanatçıya hayali denilmektedir. Karagöz sanatçıları yeni oyunları yaratma ve halkın ihtiyaçlarını belirlemede önderlik etmiş yazar, yönetmen, müzisyen, oyuncu ve tasvir yapımcısı kimliklerini birleştiren çok yönlü sanat adamlarıdır. Bu sanatçılar oyunlardaki bütün tipleri ve müzikleri tek başına seslendiren, oyunları izleyici kitlesine göre doğaçlama olarak değiştirebilen, tasvirlerini kendi yapan ve bu yönleriyle örneğine az rastlanan yetenek ve zekâya sahip kişilerdir.
Kemal Atan Gür Tokat’ta yıllardır Hacivat Köftecisi adını verdiği lokantasında bu geleneksel oyunu başarı ile sergileyen önemli bir isimdir. Türk sinemasının emektar ve sevilen oyuncularından “Münir Özkul”un adını verdiği oda tiyatrosunda her cuma “Karagöz ve Hacivat” gölge oyunu seyirciyle buluşturmaktadır. Kemal Atan Gür gölge oyunu dışında, oluşturduğu ekiple cumartesi günleri tiyatro oyunlarını sahneye koymaktadır. Tokat’ta geleneksel gösteri sanatlarının ve tiyatronun tanınması ve sevilmesinde son derece önemli rol oynatan Kemal Atan Gür, Tokat halkı ve özellikle çocuklar tarafından yoğun ilgi ve sevgi görmektedir.
RAMAZAN GELDİ KARAGÖZ’ÜM
HACİVAT – Off… Hay Hak! Perde kurduk, ışık yaktık.
Gösteririz gölge hayal.
Gerçeğin perdesidir bu perde
Sanılmaya martaval.
Ah efendim! Benim biricik arkadaşım, Karagöz’üm nerede acaba? Şuna bir sesleneyim, bir bakayım. Huu, Karagöz’üm!
KARAGÖZ – Vay, benim iki gözüm!
HACİVAT – A Karagöz’üm! İnin aşağıya, bakın müjdem var size.
KARAGÖZ – Ne müjdesi yahu?
HACİVAT – Ramazan geldi efendim, müjdeler olsun!
KARAGÖZ – Nereden geldi ramazan? Neredeydi ki?
HACİVAT – Üniversitede okuyordu efendim!
KARAGÖZ – Okuyor olması ne iyi! Yazması da var mı peki?
HACİVAT – Yazması da var mendili de var. İlahi Karagöz’üm! Ne okuması ne yazması? Ramazan ayından bahsediyorum, geldi çattı diyorum. Bu gece sahura kalkacağız.
KARAGÖZ – Bu gece ahırda mı yatacağız? Ben evimde yatarım, istemem!
HACİVAT – Yahu birader! Yarın oruçlu olacağımız için bu gece sahura kalkıp bir şeyler
yiyeceğiz, diyorum. Oruçla aranız nasıl, tutabiliyor musunuz?
KARAGÖZ – Ah bir tutup elime geçirsem köftehoru, göstereceğim gününü. Dur durak bilmiyor, çok hareketli kerata!
HACİVAT – Karagöz’üm ben size ramazan orucundan bahsediyorum.
KARAGÖZ – Ben de sana Bahattin abinin oğlu Oruç’tan bahsediyorum.
HACİVAT – Söylüyorum, anlamıyorsunuz.
KARAGÖZ – Tabii damlamam, ben bozuk musluk muyum?
HACİVAT – Hay Allah! Efendim bugün ramazan ayı başlıyor; hayırlı, bereketli, mübarek olsun demeye geldim. Fakat ne dediysem yanlış anladınız.
KARAGÖZ – Doğru anladım da işime gelmedi. İyisi mi sen bayramda gel, öylesi daha güzel. HACİVAT – Allah müstahakkınızı versin efendim! Ben gidiyorum, sizde bakın başınızın derdine. KARAGÖZ – Sen gidersin de ben durur muyum? Ben de giderim sahura pide yaptırmaya. Efendim şaka bir yana, hepinizin ramazanı mübarek olsun. Sürçülisan ettiysek affola.
Kemal Atan GÜR
Somut Olmayan Kültürel Miras Taşıyıcısı
Karagöz Oynatım ve Tasvir Yapım Sanatçısı
